چالش اوباما و کنگره/ تعقیب یک هدف از دو مسیر

در حالی که کاخ سفید توافق هسته‌ای را برای بررسی به کنگره فرستاده است، بحث‌های بسیاری درباره اختلاف دو طرف در این قضیه وجود دارد. اما ماهیت و واقعیت این اختلافات چیست؟

سرویس سیاسی-

مطابق مصوبه دو حزبی در آمریکا که باراک اوباما نیز در ماه مه آن را امضا کرد، دو مجلس نمایندگان و سنای آمریکا 60 روز برای بررسی برنامه جامع اقدام مشترک (JCPOA) و سپس رای‌گیری تایید یا رد آن، زمان دارند. پیش از این، وزارت امور خارجه آمریکا در بیانیه‌ای اعلام کرد، مهلت 60 روزه کنگره از دوشنبه20 ژوییه (29 تیر) آغاز می‌شود.
بررسی توافق در کنگره براساس قانون «بازنگری توافق با ایران ۲۰۱۵» صورت می‌گیرد. براساس این قانون، کنگره ۶۰ روز فرصت دارد (این فرصت در صورتی که توافق پیش از ۹ جولای حاصل می‌شد، ۳۰ روز بود) تا توافق را بررسی کرده و نهایتا آن را به رأی بگذارد. در صورتی که کنگره توافق را رد کند، باراک اوباما رئیس‌جمهور آمریکا ۱۲ روز تقویمی برای وتوی توافق زمان خواهد داشت. در صورتی که او توافق را وتو کند، کنگره باز هم ۱۰ روز تقویمی زمان خواهد داشت تا به میزان دو سوم مجموع کرسی‌های سنا و مجلس نمایندگان، رأی مخالف با توافق جمع‌آوری کند که در آن صورت وتوی اوباما و توافق رد خواهند شد. گزارش‌های بسیاری درباره اختلاف اوباما و کنگره درباره توافق هسته‌ای منتشر می‌شود. اما واقعیت امر چیست و این اختلافات را چگونه باید تفسیر کرد؟
اگر به گذشته برگردیم و سخنان اوباما در اندیشکده سابان را درباره اینکه وی نیز علاقه‌مند است تک‌تک پیچ و مهره‌های برنامه هسته‌ای ایران را باز کند به یاد بیاوریم، باید گفت کاخ سفید و کنگره آمریکا یک هدف را از دو مسیر دنبال می‌کنند. در حقیقت این دو نهاد اگر در هر موضوعی اختلاف داشته باشند، در تامین امنیت رژیم اشغالگر قدس و مقابله با نظام جمهوری اسلامی ایران اختلافی ندارند. اختلاف این دو تنها یک اختلاف تاکتیکی در یک هدف مشترک است.
همزمان با برگزاری مذاکرات هسته‎ای ایران و 1+5 و تنها ده روز پس از قرائت بیانیه لوزان، نمایندگان دموکرات و جمهوری‎خواه کنگره، لایحه‎‌ای ضد ایرانی را با اکثریتی قاطع به تصویب رساندند. همزمان با این اقدام، کاخ سفید اعلام کرد که رئیس جمهور آمریکا این مصوبه را وتو خواهد کرد.
در این برهه، روزنامه‌های مدعی اصلاحات با تیترهایی همچون «سنا تحریم کند، اوباما وتو می‌کند»، «اوباما: مصوبات خصمانه کنگره علیه ایران را وتو می‌کنم» بر این موضوع تاکید کردند که کاخ سفید و کنگره دو هدف کاملا متفاوت را دنبال می‌کنند و اکنون چالشی اساسی میان این دو نهاد ایجاد شده است.
از سوی دیگر روزنامه کیهان در گزارش‌های مختلف و با استناد به اظهارات مقامات کاخ سفید و نمایندگان مجالس آمریکا از تقسیم کار دولت و کنگره و به عبارتی جنگ زرگری این دو با هدف کسب بیشترین امتیازات از ایران خبر داد.
چندی بعد، لایحه فوق در مجالس آمریکا به تصویب رسید و «جاش ارنست» سخنگوی کاخ سفید برخلاف اظهارات پیشین اعلام کرد: رئیس‌جمهور حاضر است این طرح را امضا کند! در نهایت این طرح توسط اوباما تایید شد.
واقعیت این است که کنگره و کاخ سفید یک هدف را با دو طرح دنبال می‌کنند و در حقیقت اختلاف این دو نهاد کاملا تاکتیکی است.
به بیان دیگر اگر کنگره و کاخ سفید در هر موضوعی اختلاف داشته باشند، در تامین امنیت رژیم اشغالگر قدس و دشمنی با نظام جمهوری اسلامی ایران و جلوگیری از پیشرفت آن هیچ اختلافی ندارند.
بنابراین می‌بایست با تامل در رفتارهای پیشین مقامات آمریکایی، دل به اختلافات تاکتیکی این دو نبست که سرانجام آن همان خواهد شد که در سطور بالا به آن اشاره شد.
علاوه بر این دولت و مجلس شورای اسلامی ایران نیز برای مقابله با طرف آمریکایی می‌بایست هدف مشترکی را دنبال و از اختلافات به عنوان یک ابزار تاکتیکی استفاده کنند.
اوباما باز هم لاف زد
«باراک اوباما» رئیس‌جمهور آمریکا در مصاحبه‌ با بی‌بی‌سی ضمن تکرار ادعاهای گذشته گفت: اگر لازم باشد مشکلاتمان را از طریق نظامی با ایران حل می‌کنیم.
اوباما افزود: چالش ما، مقابله با تهران در جنگ نیابتی است.
لاف اوباما درباره حمله نظامی به ایران در حالی است که اندیشکده‌های غربی به دفعات درخصوص پیامدهای این اقدام به مقامات آمریکایی هشدار داده‌اند.
علاوه بر این، کارشناسان معتقدند که درماندگی آمریکا در برخورد با جمهوری اسلامی ایران و شکست سیاست‌های منطقه‌ای علیه ایران در نهایت موجب شد تا مقامات آمریکایی، میز مذاکره را به عنوان تنها گزینه در رویارویی با ایران انتخاب کنند.
 مقامات سابق امنیتی رژیم صهیونیستی: برجام، توافقی خوب برای اسرائیل است
«جان کری» وزیر خارجه، «ارنست مونیز» وزیر انرژی و «جک لو» وزیر خزانه‌داری آمریکا پنجشنبه هفته گذشته در نشستی در کمیته روابط خارجی سنا از نتایج پایانی مذاکرات هسته‌ای ایران و 1+5 دفاع کردند.
سناتور «باب کورکر» رئیس‌کمیته روابط خارجی مجلس سنا در ابتدای این نشست از اظهارات مقامات دولت آمریکا که گفته‌اند گزینه جایگزین توافق هسته‌ای فعلی جنگ است، انتقاد کرد و گفت که گزینه سوم که توافق بهتر با ایران است، نیز وجود دارد.
«باب کورکر» خطاب به «جان کری» وزیر خارجه آمریکا گفت: ایران در این توافق شما را سرکیسه کرده است.
در ادامه این نشست، جان کری گفت: یکی از اعضای سازمان امنیت داخلی اسرائیل (شین‌بت) از توافق هسته‌ای دفاع و آن را ضامن عدم دستیابی ایران به سلاح دانسته است. فکر کنم حداقل او ساده‌لوح نبوده باشد.
در همین حال، «واشنگتن‌پست» در گزارشی نوشت: مقامات سابق امنیتی اسرائیل برجام را «توافق خوب» برای اسرائیل می‌دانند.
«امی آیلون» رئیس سابق شین‌بت (سازمان امنیت داخلی رژیم صهیونیستی) با اشاره به این موضوع گفت: توافق وین، ابزاری مفید برای جلوگیری از تهدید ایران است.
آیلون افزود: بسیاری از هموطنان من مزیت استراتژیک این توافق را نمی‌بینند.
به گزارش فارس، «افرایم هالووی» رئیس سابق موساد نیز در سرمقاله روزنامه «یدیعوت آحارونوت» نوشت: هر کسی حوادث ایران در دهه‌های اخیر را دنبال می‌کرد یا مطالعه می‌کرد، باید صادقانه بپذیرد که هرگز باور نمی‌کرد ایران با بحث درباره این مسائل موافقت کرده است.
هالووی افزود: اگر ما فکر می‌کنیم که نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران موثر نیستند، تنها گزینه باقی‌مانده اقدام نظامی است که صرفا ایرانی‌ها را برای مدت محدودی به عقب می‌راند.
کری: تحریم‌های جدید غیرهسته‌ای، توافق را نقض نمی‌کند!
جان کری در جلسه استماع سنا گفت: دانش هسته‌ای ایران را با بمباران و تحریم نمی‌توان نابود کرد.
کری افزود: با اعمال تحریم‌های جدید غیرهسته‌ای، توافق نقض نمی‌شود!
وی در ادامه گفت: بسیاری از مفاد توافقنامه هسته‌ای با ایران با گذشت زمان منقضی نمی‌شوند و از آنجا که ایران عضو پیمان ان‌پی‌تی است برخی از این مفاد ابدی هستند.
«ارنست مونیز» وزیر انرژی آمریکا نیز در ادامه جلسه استماع سنا گفت: می‌توانم به شما اطمینان بدهم که این توافقی نبود که ایران می‌خواست.
مونیز افزود: این توافق، ایران را از توانمندی هسته‌ای دور کرده است.
وی تصریح کرد: عبارت کامل «بازرسی در هر زمان و هر مکان» در یک فرآیند کاملا تعریف شده به همراه یک محدوده زمانی کاملا مشخص بوده است.
دارایی‌های بلوکه شده ایران ۱۰۰ میلیارد دلار، امکان دسترسی
به 50 میلیارد دلار
«جک لو» وزیر خزانه‌داری آمریکا نیز که دیگر سخنران جلسه استماع سنا بود، مدعی شد: دارایی‌های بلوکه شده ایران در خارج از مرزهای این کشور ۱۰۰ میلیارد دلار است که تهران با توافق فعلی به ۵۰ میلیارد دلار از آن دسترسی خواهد داشت.

لو افزود: پول‌هایی که بناست پس از توافق وارد ایران شود، در حقیقت پول‌های خود این کشور است که بلوکه شده ولی تأکید می‌کنم که تا وقتی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اجرای تعهدات ایران را تأیید نکند، کاهش تدریجی تحریم‌های ایران آغاز نخواهد شد.
وی در ادامه گفت: هیچ یک از تحریم‌های ایران به صورت فوری برداشته نمی‌شود بلکه این روندی تدریجی خواهد بود .
تحریم‌های حقوق‌بشر و تروریسم باقی خواهد ماند
وزیر خزانه‌داری آمریکا مدعی شد: تحریم‌های مربوط به حقوق‌بشر و حمایت ایران از تروریسم کماکان برجای خود باقی خواهد بود و حتی می‌توانیم در این دو حوزه، تحریم‌های جدیدتری هم اعمال کنیم!
به گزارش خبرگزاری‌ها، «جان کری» و «ارنست مونیز»، وزرای خارجه و انرژی آمریکا در یادداشتی مشترک در روزنامه واشنگتن‌پست نوشتند: توافق وین، انقضا ندارد.
در ادامه یادداشت آمده است: هیچ کشوری نمی‌تواند جلوی بازگشت خودکار تحریم‌ها علیه ایران را بگیرد.
اول اقدامات اساسی ایران
سپس کاهش محسوس تحریم‌های اقتصادی!
کری و مونیز افزودند: ایران پیش از برخورداری از کاهش محسوس تحریم‌های اقتصادی بایستی برنامه غنی‌سازی، برنامه تحقیق و توسعه و ذخائر اورانیوم خود را به عقب بازگرداند!  این یادداشت می‌افزاید: تحریم‌های اقتصادی تا زمان پایبندی ایران به تعهدات کلیدی یعنی برداشتن هسته رآکتور اراک، قطع اتصالات و بستن حدود ۱۳ هزار سانتریفیوژ و انتقال بخش اعظمی از اورانیوم غنی‌شده به خارج از کشور دست‌نخورده باقی می‌مانند.
در ادامه یادداشت آمده است: بازرسان بین‌المللی به منظور جلوگیری از تقلب، دسترسی بی‌سابقه‌ای به تأسیسات هسته‌ای اعلام‌شده ایران و سایر سایت‌های متضمن نگرانی و چرخه کامل سوخت ایران، از تولید گرفته تا ساخت و راه‌اندازی سانتریفیوژ، خواهند داشت.
کری و مونیز مدعی شدند: ما می‌دانیم که ایران همچنان تهدیدی علیه ثبات در خاورمیانه است. دقیقاً به خاطر همین خطر است که ما اینقدر سخت برای پا برجا نگاه داشتن تحریم‌های چندجانبه تسلیحاتی برای پنج سال و تحریم موشک‌های بالیستیک برای هشت سال تلاش کردیم.
آمریکا مدعی شد: تعهدات ایران در برجام
 فراتر از مولفه‌های لوزان است
وزارت خارجه آمریکا با انتشار بیانیه‌ای مدعی شد: تعهدات ایران در برجام، فراتر از مولفه‌های لوزان است.
این بیانیه می‌افزاید:موارد مشخصی که در برجام از لوزان فراتر رفت، عمدتا در سه حوزه هستند: تسلیحاتی‌سازی، متالورژی و موضوعات مرتبط با هسته‌ای. تعهداتی که ایران فراتر و بیشتر از آنچه در لوزان اعلام شد، پذیرفته، عبارتند از:
- در متن این توافقنامه تعهدات مشخصی وجود دارد که براساس آن، ایران در برخی فعالیت‌های مشخص که می‌تواند در طراحی و توسعه تسلیحات هسته‌ای مورد استفاده قرار گیرند. (ضمیمه 1، بخش T، بند 82)
-  ایران همچنین با عدم توسعه مهارت متالورژی اورانیوم و پلوتونیوم برای دستکم 15 سال موافقت کرد. بدون یادگیری این مهارت، ایران نمی‌تواند بخش‌های اورانیومی یا پلوتونیومی یک سلاح هسته‌ای را بسازد. (ضمیمه 1، بخش E، بند 24)
-  ایران همچنین با خروج تمام اورانیوم با غنای 20درصد که در صفحات سوختی رآکتور تحقیقاتی تهران نیست، موافقت کرد. (ضمیمه 1، بخش J، بند 58)
- ایران موافقت کرده است که به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه دهد بر تولید و تمام دخایر آب سنگین در ایران، نظارت کند.(ضمیمه 1، بخش C، بند 16)
-  ایران موافقت کرده است که برای همیشه تنها رآکتورهای آب سبک داشته باشد (به جز رآکتور تبدیل شده اراک). (ضمیمه 1، بخش D، بند 16)
-  ایران موافقت کرده است تا 15 سال از تلاش برای دریافت اورانیوم یا پلوتونیوم به غنای بالا از خارج از کشور برای هر  منظوری، خودداری کند. (ضمیمه 1، بخش E، بند 25)
-  ایران موافقت کرده است که تا 15 سال، با کشورهای دیگر در زمینه توسعه فناوری‌های غنی‌سازی اورانیوم، همکاری نکند. (ضمیمه 1، بخش P، بند 73)
در همین حال «بن کاردین» سناتور دموکرات آمریکایی گفت: واقعیت این است که این توافقنامه در مقایسه با چارچوب توافقنامه در ماه آوریل (تفاهم لوزان) تقویت شده است.
به گزارش فارس، روزنامه صهیونیستی «جروزالم‌پست» در گزارشی نوشت:«هلگا اشمیت» معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پس از پایان مذاکرات هسته‌ای با ایران،‌ در سفری 24 ساعته برای توضیح در مورد جمع‌بندی مذاکرات راهی تل‌آویو شده است. اشمیت در سفر به اسرائیل با «یوسی کوهن» مشاور امنیتی نخست‌وزیر رژیم‌صهیونیستی، «زخی هنگبی» رئیس کمیته امور خارجی و کمیته نظامی کنست و همچنین «دوری گولد» مدیر کل وزارت خارجه اسرائیل دیدار کرده است.
 توافق وین، نگرانی‌های عربستان را برطرف می‌کند
به گزارش خبرگزاری‌ها،«عادل الجبیر» وزیر خارجه عربستان در نشست خبری مشترک با «سامح شکری» وزیر خارجه مصر گفت: توافق ایران و 1+5 مطالبات و نگرانی‌های عربستان را برطرف می‌کند. درحالیکه رژیم آل سعود زنان و کودکان بی‌گناه یمنی را آماج حملات ناجوانمردانه قرار داده است و مرتکب جنایت جنگی است، وزیر خارجه این کشور در ادعایی مضحک، ایران را به حمایت از تروریسم و شیطنت در خاورمیانه متهم کرد و اعلام کرد که عربستان امیدوار است  که ایران از نتایج این توافق در چارچوب بهبود وضعیت کشور خود استفاده کند.
امکان امتناع ایالت‌های آمریکا از پذیرش توافق هسته‌ای
پایگاه خبری «بردی بیت » در گزارشی اعلام کرد: ایالت‌های آمریکا می‌توانند از پذیرش توافق هسته‌ای با ایران امتناع کنند.
این گزارش می‌افزاید: لزوم برداشته شدن برخی از تحریم‌های مورد توافق در برجام توسط ایالت‌ها و مقامات محلی نیاز به گام‌های دیگری دارد.